Ισχαιμία Εντέρου: Άμεση διάγνωση και αντιμετώπιση από τον Δρ Σταύρο Καρακατσάνη

 

Ισχαιμία Εντέρου: Άμεση διάγνωση και αντιμετώπιση από τον Δρ Σταύρο ΚαρακατσάνηΓυναίκα ασθενής 34 ετών, επισκέφθηκε το ιατρείο μας με συμπτώματα κοιλιακού άλγους, διάρροιας και απώλειας αίματος από το ορθό. Ο ιατρός Σταύρος Καρακατσάνης θέλοντας να διερευνήσει περαιτέρω την περίπτωση της, πρότεινε στην ασθενή την άμεση διενέργεια ορθοσκόπησης (ενδοσκοπικός έλεγχος του κατώτερου μέρους του παχέος εντέρου – ορθού και σιγμοειδούς – ο οποίος γίνεται χωρίς μέθη και με την εφαρμογή δύο υποκλισμών).

Κατά την ενδοσκοπική πράξη παρατηρήθηκαν διαβρώσεις στο σιγμοειδές και ο ιατρός πρότεινε την επέκταση του ελέγχουμε προώθηση του ενδοσκοπίου μέχρι το περιφερικό τμήμα του εγκαρσίου, προέβη δηλαδή σε Αριστερή Κολονοσκόπηση με τη συναίνεση και μέχρι το σημείο ανοχής της ασθενούς. Ο περαιτέρω έλεγχος κατέδειξε ερυθρότητα του βλεννογόνου του εντέρου, οίδημα και λευκωπό επίχρισμα από όπου έλαβε βιοψίες.

Η κρίση του ιατρού αποδείχθηκε απολύτως σωστή και σωτήρια, καθώς η ασθενής διεγνώσθη έγκαιρα με Εντερική Ισχαιμία (επιβεβαιώθηκε με τη μετέπειτα ιστολογική έκθεση).

Λόγω του επείγοντος χαρακτήρα, η ασθενής μας εισήχθη την ίδια ημέρα σε νοσοκομείο, έλαβε την απαραίτητη θεραπεία και αναρρώνει ικανοποιητικά.

Εντερική ισχαιμία είναι η σπλαγχνική ισχαιμία που προκύπτει κυρίως από οξείες καταστάσεις (αποφρακτικές και μη) στα άνω μεσεντέρια αγγεία μεαποτέλεσμα την εντερική νέκρωση. Αφορά είτε σε ελάττωση της αιμάτωσης κάποιου τμήματος του εντέρου από απόφραξη (εμβολή) ή αγγειοσπασμό, είτε σε φλεβική συμφόρηση λόγω θρόμβωσης. Πρόκειται για επείγουσαενδοκοιλιακή νόσο η οποία, παρότι δεν είναι συχνή (5,7% των ασθενών με εμβολική νόσο, 1% των ασθενών που εισάγονται με τη διάγνωση της οξείας κοιλίας και 0,1% των ασθενών που εισάγονται γενικά στο νοσοκομείο), συνοδεύεται από υψηλή θνητότητα 60-80%. Η σημασία της έγκαιρης διάγνωσης και παρέμβασης φαίνεται από τα ποσοστά βιωσιμότητας του εντέρου ανάλογα με το χρόνο που παρήλθε από την έναρξη της ισχαιμίας: εάν η διάγνωση γίνει τις πρώτες 12 ώρες από την έναρξη των συμπτωμάτων η βιωσιμότητα του εντέρου είναι 100%. Στις 12-24 ώρες η βιωσιμότητα ελαττώνεται στο 56%, με περαιτέρω ελάττωση στο 18% μετά τις πρώτες 24 ώρες.

Παράγοντες που συμβάλλουν στην ισχαιμική κολίτιδα περιλαμβάνουν είναι η στεφανιαία ή περιφερική αγγειακή νόσος,θρόμβοι αίματος στις αρτηρίες που οδηγούν στα έντερα, πολύ χαμηλή αρτηριακή πίεση (υπόταση), παθήσεις του εντέρου που οφείλονται σε ιστό ουλής, όγκους ή κήλες, καταστάσεις που επηρεάζουν το αίμα, συμπεριλαμβανομένης της αγγειίτιδας και της δρεπανοκυτταρικής αναιμίας, χειρουργικές επεμβάσεις που περιλαμβάνουν την καρδιά, τα αιμοφόρα αγγεία, το παχύ έντερο ή τις γύρω περιοχές, χρήση κοκαΐνης ή μεθαμφεταμινών, καρκίνος του ορθού(σε σπάνιες περιπτώσεις) και σπάνια, φάρμακα (όπως αντιβιοτικά, φάρμακα χημειοθεραπείας, φάρμακα καρδιάς, ορμονοθεραπείας, ημικρανίας, ψευδοεφεδρίνη.

Η κλινική έκφραση της νόσου στα αρχικά στάδια είναι κράμπες και οξύς αιφνίδιος έντονος αυξανόμενος πόνος (75-98%) με συνηθέστερη εντόπιση στην περιομφαλική χώρα και την αριστερή πλευρά της κοιλιάς με τη σύσπαση των τοιχωμάτων του εντέρου να συνοδεύεται από έντονη κένωση (εμετός και διάρροια), ή εντερικούς ήχους. Στο στάδιο αυτό τα λευκά αιμοσφαίρια δεν είναι  πάνω από 20000 και δεν έχουμε αιμορραγικές κενώσεις ή είναι σπάνιες.Ο κίνδυνος επιπλοκών είναι υψηλότερος όταν εμφανίζονται συμπτώματα στη δεξιά πλευρά του στομάχου και ο πόνος στην περιοχή μπορεί να είναι πιο σοβαρός.Το επόμενο στάδιο είναι η κυκλοφορική καταπληξία. Η κλινική εικόνα του ασθενή επιδεινώνεταισε σύντομο χρονικό διάστημα- ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της εμβολής, σε αντίθεση με τη πιο προοδευτική εικόνα κι εξέλιξη στις άλλες μορφές μεσεντέριας ισχαιμίας. Με την ταχεία εξέλιξη της νόσου ο ασθενής γίνεται συγχυτικός, με ταχυκαρδία και ταχύπνοια, ψυχρά άκρα, ξηρότητα βλεννογόνων και εγκατάσταση εντερικής νέκρωσης. Σε αυτό το στάδιο υπάρχει λευκοκυττάρωση>20000, υπερκαλιαιμία ή/και υπερφωσφαταιμία.Στο στάδιο της περιτονίτιδαςπαρατηρείται σύσπαση του πρόσθιου κοιλιακού τοιχώματος, ευαισθησίαστην ψηλάφηση και την επίκρουση, αναπηδώσα ευαισθησία (σημείο Blumberg) και η εξάλειψη των εντερικών ήχων με ταυτόχρονο μετεωρισμό της κοιλίας.

Διαφορική διάγνωση πρέπει να γίνει με την διάτρηση κοίλου σπλάγχνου, την οξεία εντερική απόφραξη, την συστροφή του εντέρου, την οξεία παγκρεατίτιδα, την οξεία εκκολπωματίτιδα, την οξεία χολοκυστίτιδα, τον κωλικό νεφρού (νεφρολιθίαση) ενώ υπερβολική αιμορραγία μπορεί να παραπέμπει σε νόσο του Crohn ή κακοήθεια παχέος εντέρου. 

Παράγοντες κινδύνου: Η ισχαιμική κολίτιδα είναι πιο συχνή σε άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών καθώς οι αρτηρίες τους σκληρύνουν με την ηλικία τους. Άλλοι παράγοντες είναι ανωμαλίες συσσωμάτωσης (όπως ο παράγοντας V Leiden που αυξάνουν τον κίνδυνο θρόμβων αίματος). Διαβήτης, συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, χαμηλή αρτηριακή πίεση, άτομα που είχαν προηγουμένως χειρουργική επέμβαση στην αορτή ή στην κοιλιακή χώρα είναι σε υψηλότερο κίνδυνο από άλλα που αναπτύσσουν ισχαιμική κολίτιδα καθώς και η εμπλοκή σε έντονες δραστηριότητες, όπως η βαριά άσκηση.

 Η θεραπεία της ισχαιμικής κολίτιδας εξαρτάται από τη σοβαρότητα της. Οι ήπιες περιπτώσεις μπορεί να επιλυθούν με αντιβιοτικά, για την πρόληψη της μόλυνσης, διατροφή με πολλά υγρά (και ενδοφλέβια), παυσίπονα φάρμακα. Επίσης με τη διαχείρισηυποκείμενων παθήσεων, συμπεριλαμβανομένου του διαβήτη και της συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας και την αποφυγή φαρμάκων που προκαλούν αγγειοσυστολή (στένωση των αιμοφόρων αγγείων) και αγωγή με θρομβολυτικά ή αγγειοδιασταλτικά φάρμακα. Με τη διεξαγωγή κολονοσκοπήσεων γίνεται παρακολούθηση και έλεγχος επούλωσης και επιπλοκών. Η σοβαρή ισχαιμική κολίτιδα που δεν ανταποκρίνεται σε άλλες θεραπείες ή ασθενείς με υποκείμενα νοσήματα μπορεί να απαιτήσει χειρουργική επέμβαση. Το 20% των ανθρώπων με την πάθηση θα χρειαστεί κάποια μορφή χειρουργικής επέμβασης.

Επιπλοκές : Η σοβαρότερη επιπλοκή της οξείας ισχαιμικής κολίτιδας είναι η γάγγραινα (θάνατος ιστού). Είναι αποτέλεσμα απώλειας ροής αίματος στον ιστό και μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή και έχει υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας.Στην περίπτωση αυτήη χειρουργική επέμβαση για την απομάκρυνση του φραγμού και του κατεστραμμένου ιστού είναι αναγκαία.Άλλες επιπλοκές μπορεί να είναι ηδιάτρηση ήαπόφραξη του εντέρου (ισχαιμική στένωση), φλεγμονή του εντέρου, περιτονίτιδα,(φλεγμονή της κοιλιακής επένδυσης) και τέλος σηψαιμία, μια δυνητικά μοιραία βακτηριακή λοίμωξη που εξαπλώνεται μέσω της κυκλοφορίας του αίματος

Οι περισσότεροι άνθρωποι με χρόνια ισχαιμική κολίτιδα αναρρώνουν με φαρμακευτική αγωγή και εκείνοι που βιώνουν σοβαρή ισχαιμική κολίτιδα μπορεί να χειρουργηθούν. Αλλαγές στον τρόπο ζωής όπως η διακοπή του καπνίσματος, η τακτική άσκηση και η διατήρηση ισορροπημένης διατροφής μπορούν να αποτρέψουν την επιστροφή της ασθένειας.

Η εμβολή της άνω μεσεντέριας αρτηρίας αποτελεί οξεία κι απειλητική νόσο για τη ζωή του ασθενή με μεγάλη θνητότητα, σε περίπτωση καθυστέρησης της διάγνωσης ή/και της θεραπείας. Η ουσιαστική διαφορά μεταξύ της εμβολής και της θρόμβωσης έγκειται στο γεγονός ότι η πρώτη είναι απόλυτα αιφνίδια κατάσταση, κατά την οποία δεν δίνεται επαρκής χρόνος για την αιμάτωση του ισχαιμικού εντέρου. Ο αυξημένος δείκτης υποψίας σε ασθενείς που εμφανίζονται με κοιλιακό άλγος δυσανάλογο της κλινικής τους σημειολογίας, μεγάλης ηλικίας, με προδιαθεσικούς παράγοντες δημιουργίας εμβόλων, αίμα στα κόπρανα, αποτελεί το μόνο τρόπο να τεθεί νωρίς η υποψία και να στοιχειοθετηθεί άμεσα η διάγνωση, ώστε χωρίς καμία καθυστέρηση να προχωρήσει η θεραπεία και να επιβιώσει το έντερο και κατ’ επέκταση ο ασθενής.

Η πρόληψη σώζει ζωές.

Βρείτε μας:

1)? Καραϊσκού 118, 1ος όροφος , ΤΚ 18535, ΠΕΙΡΑΙΑΣ
☎ 210 4297142

2))? Χρήστου Λαδά 4, ΑΙΓΙΝΑ
☎ 22970 23917

? stavroskara@hotmail.gr

Δείτε στιγμιότυπα από την διάγνωση:

Share:

Share on facebook
Facebook
Share on twitter
Twitter