Πολύποδες του παχέος εντέρου: Γιατί πρέπει να κάνουμε κολονοσκόπηση

Οι πολύποδες του παχέος εντέρου εμφανίζονται συνήθως μετά την ηλικία των 50 και η αιτία γι’ αυτό είναι το οικογενειακό ιστορικό, αλλά και ορισμένες «κακές» συνήθειες στη διατροφή.

Δεδομένου ότι δεν έχουν συμπτώματα, έχει σημασία να εντοπίζονται έγκαιρα και να θεραπεύονται χωρίς καθυστέρηση.

Οι τρεις τύποι πολυπόδων που έχουν τη δυνατότητα να γίνουν καρκινικοί:

Αδενωματώδεις πολύποδες (APs): Οι γιατροί συνήθως τους αναφέρουν ως προκαρκινικούς, επειδή μπορούν να μεταβληθούν σε καρκίνο. Υποδιαιρούνται περαιτέρω σε τρεις τύπους:
σωληναριακά αδενώματα: είναι ο πιο κοινός τύπος, αλλά και τα λιγότερο πιθανό να γίνουν καρκινικά
ατροφικά αδενώματα: είναι τα λιγότερο κοινά, αλλά τα πιο πιθανό να γίνουν καρκινικά
σωληνοειδή αδενώματα

Άμισχοι οδοντωτοί πολύποδες (SSP) και κλασικά οδοντωτά αδενώματα (TSAs):Έχουν αυξημένη πιθανότητα να γίνουν καρκινικά.

Υπερπλαστικοί και φλεγμονώδεις πολύποδες: Είναι πιο συνηθισμένοι, αλλά τυπικά δεν είναι προκαρκινικοί. Ωστόσο, τα άτομα με υπερπλαστικούς πολύποδες μεγαλύτερους από 1 εκατοστό μπορεί να χρειάζονται συχνότερες κολονοσκοπήσεις ελέγχου για πιθανή εξέλιξη σε καρκίνο του παχέος εντέρου.

Οι περισσότεροι πολύποδες δεν εξελίσσονται σε καρκίνο

Οι πολύποδες, ειδικά τα αδενώματα, μπορεί να είναι μισχωτοί, που μοιάζουν σαν μανιτάρι. Μπορεί να αναπτυχθούν σε οποιοδήποτε σημείο του παχέος εντέρου, να είναι ένας ή περισσότεροι και ποικίλλουν σε μέγεθος από μερικά χιλιοστά μέχρι μερικά εκατοστά. Όσο πιο μεγάλος ο πολύποδας τόσο πιο πιθανό είναι να περιέχει καρκινικά κύτταρα. Οι περισσότεροι, περίπου τα 2/3, είναι αδενώματα. Όλα τα αδενώματα δεν εξελίσσονται σε καρκίνο και όσοι τελικά εξελιχθούν, χρειάζονται αρκετά χρόνια.

Οι πολύποδες, όπως και ο καρκίνος στο παχύ έντερο, είναι σπάνιοι σε ηλικία πριν από τα 40 και παρουσιάζονται κατά 90% από την ηλικία των 50. Ο κίνδυνος αυξάνεται, όμως, όχι μόνο με την ηλικία, αλλά και με την κακή διατροφή με πολλά λιπαρά, πολύ κόκκινο κρέας και λίγες φυτικές ίνες, όπως και με το κάπνισμα και την παχυσαρκία.

Αντίθετα, προστατεύουν η άσκηση, οι φυτικές ίνες (φρούτα και λαχανικά), πιθανότατα η δίαιτα που είναι πλούσια σε ασβέστιο (γαλακτοκομικά), καθώς και φάρμακα όπως η ασπιρίνη και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, που όμως δεν συνιστώνται λόγω παρενεργειών.

Η αξία της κολονοσκόπησης

Η καλύτερη και ανώδυνη εξέταση για την ανεύρεση πολυπόδων, αλλά και για την αφαίρεσή τους είναι η κολονοσκόπηση. Στην κολονοσκόπηση, έπειτα από προετοιμασία του εντέρου με καθαρτικά και χορήγηση ενδοφλέβιας καταστολής, εισάγεται ένας λεπτός, εύκαμπτος σωλήνας και προωθείται σε όλο το παχύ έντερο.

Η αφαίρεση των πολυπόδων μπορεί να γίνει στην πρώτη κολονοσκόπηση ή σε δεύτερο χρόνο, αν ο πολύποδας είναι πολύ μεγάλος ή αν δεν υπάρχει η απαραίτητη υποδομή ή αν υπάρχουν αμφιβολίες για τη φύση του, οπότε αποστέλλεται μόνο δείγμα με βιοψία για ιστολογική εξέταση.

Η θεραπεία

Η πολυπεκτομή δεν απαιτεί νοσηλεία. Το πρώτο 24ωρο η δίαιτα είναι ελαφρά και στη συνέχεια ελεύθερη. Εάν υπάρξουν ενοχλήματα το πρώτο 24ωρο ή αιμορραγία τις πρώτες 2-3 εβδομάδες, είναι σκόπιμη η άμεση επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό. Επανάληψη της κολονοσκόπησης γίνεται σε 5 χρόνια για 1-2 μικρούς πολύποδες ή συντομότερα, συνήθως σε 3 χρόνια, για περισσότερους μικρούς ή έναν μεγάλο πολύποδα.